Από τα βυζαντινά χειρόγραφα, στον Γουτεμβέργιο και το "Σήμερα"...

Η 1η Ομάδα του Συστήματος Ν/Προσκόπων Κερατσινίου Δραπετσώνας είχε σήμερα την ευκαιρία να πραγματοποιήσει ένα νοερό ταξίδι στον χώρο του βιβλίου.

Από τα χρόνια των χειρόγραφων μεσαιωνικών κωδίκων (=βιβλίο σταχωμένο, δεμένο δηλαδή, με τη μορφή που το γνωρίζουμε σήμερα) έως τα πρώτα χρόνια της τυπογραφίας στα μεγάλα τυπογραφία της Δύσης, και μέχρι το Σήμερα. 

Η αφετηρία του ταξιδιού έγινε με αφορμή το εκπαιδευτικό Πρόγραμμα για παιδιά του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου Αθηνών, με τίτλο "Βιβλία για δέσιμο". Οι μικροί μας πρόσκοποι άκουσαν με προσοχή την ιστορία της εξέλιξης του βιβλίου, το οποίο από ειλητό (δηλαδή ρολό) και παπύρινο, εξελίχθηκε στον περγαμηνό κώδικα  (δηλαδή με σελίδες από δέρμα ζώου) για να καταλήξει στον χαρτώο κώδικα και στο έντυπο βιβλίο που γνωρίζουμε σήμερα. 

Σε μία δεύτερη ενότητα, οι μικροί μας φίλοι είχαν την ευκαιρία να μάθουν τα μυστικά ενός επαγγέλματος που τείνει να ξεχαστεί εξαιτίας της μαζικής παραγωγής και της γενίκευσης των μηχανικών μέσων. 

Πρόκειται για την καλλιτεχνική και λεπτή εργασία του παραδοσιακού, καλλιτεχνικού βιβλιοδέτη-σταχωτή. Η επαφή με τα εργαλεία της τέχνης, αλλά και η πλήρης κατατόπιση από δύο εξαιρετικές σταχώτριες βοήθησαν τα παιδιά να κατανοήσουν τον τρόπο, με τον οποίο έδεναν παλαιότερα τα βιβλία. Η αξία της χειροποίητης βιβλιοδεσίας συνδέεται άμεσα με την ιδιαίτερη αξία ενός βιβλίου, και ακόμα και σήμερα σπουδαία βιβλία και πολυτελείς εκδόσεις " δένονται", δηλαδή σταχώνονται με τον παραδοσιακό τρόπο.

Όμως, "η θεωρία δίχως την πράξη είναι σαν τη  βροχή που πέφτει σε πέτρινο έδαφος. Λίγη μόνο καταφέρνει να φτάσει στη ρίζα του δέντρου, ενώ η υπόλοιπη χάνεται". Το δυσάρεστο αυτό γεγονός αποφεύχθηκε χάρη στην πληρότητα του Εκπαιδευτικού Προγράμματος, το οποίο "έκλεισε" με κατασκευαστικό εργαστήρι, το οποίο έδωσε την ευκαιρία στα παιδιά να φτιάξουν το δικό τους "βιβλίο".

Γι' αυτήν την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα εμπειρία οφείλουμε ευχαριστίες στο προσωπικό του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου Αθηνών. Στους υπεύθυνους του Εκπαιδευτικού Προγράμματος "Βιβλία για δέσιμο", στις συντηρήτριες χάρτου και τις σταχώτριες.

* Μη σας μπερδεύουν τα κίτρινα πουκάμισα! Είμαστε πρόσκοποι σε φάση μετάβασης. Και μάλιστα πολύ περήφανοι, μιας και είμαστε η μαγιά της ολοκαίνουριας ομάδας μας!